Η εσωτερική αντίφαση της ανθρώπινης κοινωνίας

Αναψηλαφώντας τη διαδικασία της κοινωνικής διαστρωμάτωσης από την εμφάνιση του ανθρώπου στη γη μέχρι και τις μέρες μας, διαπιστώνουμε πως υπάρχουν δύο βασικές κατηγορίες ανθρώπων, εντελώς αντίθετες μεταξύ τους, που όμως διέπονται και οι δύο από τον ίδιο νόμο, αυτόν του διαφορισμού. 

Η πρώτη από τις δύο αυτές ομάδες καταλαμβάνει τις υποδεέστερες θέσεις μέσα στην κοινωνία και είναι πλειοψηφία, η άλλη τις ανώτερες και είναι μειοψηφία. Το πόσο ευεργετική είναι για την κοινωνία η ομάδα που συγκροτεί το προλεταριάτο είναι περιττό να τονιστεί, γιατί χωρίς αυτήν, δεν θα υπήρχε εκμετάλλευση και χωρίς εκμετάλλευση δεν θα υπήρχε πολιτισμός.

Στη γλώσσα της κοινωνιολογίας, χωρίς το προλεταριάτο δεν θα υπήρχε διαφορισμός, γιατί, αντί για την ανισότητα θα υπήρχε πλήρης ισότητα. Εδώ έγκειται και η τεράστια κοινωνική σημασία του προλεταριάτου. Ο ανθρώπινος πολιτισμός είναι προϊόν μιας διαδικασίας η οποία στηρίζεται ακριβώς πάνω στην έννοια του διαφορισμού. Χωρίς δηλαδή την εκμετάλλευση του ανθρώπου από τον άνθρωπό, θα ήταν αδύνατον να υπάρξει η σύγχρονη κοινωνία. Ο βασικός αυτός διαχωρισμός είναι άλλωστε πασιφανής σε όλες τις εκφάνσεις της ανθρώπινης ύπαρξης: κόλαση – παράδεισος, καλός – κακός, όμορφος – άσχημος, έξυπνος – ηλίθιος, χοντρός – αδύνατος, ψηλός – κοντός, άνδρας – γυναίκα, νέος – γέρος, κλπ…

Αυτή η θεμελιακή αντίθεση πάνω στην οποία στηρίζεται το σύγχρονο πολιτιστικό οικοδόμημα, αποτελεί ταυτόχρονα και την εσωτερική αντίφαση της ανθρώπινης κοινωνίας. Αυτή η διαπίστωση γίνεται οφθαλμοφανής σε περιόδους οικονομικής κρίσης. Η έξαρση των κοινωνικών συγκρούσεων που προκύπτουν συνήθως μετά τη λαίμαργη συμπεριφορά της μειοψηφίας, τείνει να οδηγήσει στην αυτοκαταστροφή της.

Άρα, ως ανθρωπότητα, μας χρειάζεται ένα άλλο μοντέλο κοινωνικής οργάνωσης.

Η ανάπτυξη της επιστήμης, παρόλο που έχει περιορίσει σημαντικά τις δικλείδες ασφαλείας που είναι απαραίτητες για την επιβίωση του πλανήτη, μας έχει δώσει τη δυνατότητα να μπορούμε να φανταστούμε μιαν άλλη κοινωνία στην οποία η εσωτερική αυτή αντίφαση, που αντανακλά ξεκάθαρα και το έλλειμμα παιδείας της πλειοψηφίας, ακυρώνεται.

Ο παραδοσιακός κόσμος, τουλάχιστον όπως μέχρι σήμερα τον ξέραμε, μπορεί να δώσει τη θέση του σε μια κοινωνία όπου θα είναι δυνατή η ομαλή και ισότιμη συνύπαρξη όλων, αρκεί η επιβίωση και η ανάπτυξη του ανθρώπινου είδους να γίνει συμβατή με ένα περιβάλλον απόλυτης ελευθερίας.

Αυτό προϋποθέτει ότι μπορούμε να θέσουμε τη γνώση στη διάθεση της πλειοψηφίας και την επιστήμη στην υπηρεσία της ανθρωπότητας.