Η υπηρεσιακή κυβέρνηση ως άξονας θεσμικών μεταρρυθμίσεων

Όταν η διαχείριση της κρίσης, διαχωρίζει την οικονομία από την υπόλοιπη κοινωνία, προκαλούνται φόβοι για οριστική απαξίωση των θεσμών στα μάτια των πολιτών. Οι αντιδράσεις αυτές, υπό προϋποθέσεις, δύναται να οδηγήσουν στην εκλογική επιτυχία αυταρχικών, λαϊκιστικών ή εθνικιστικών κομμάτων.

Η τάση προς το διαχωρισμό του οικονομικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένης της στρατιωτικής του διάστασης, επιταχύνεται από το γεγονός ότι οι πολίτες χτυπημένοι από την οικονομική κρίση, μετατρέπονται σε πολιτικά άβουλα όντα, ανίκανα να αντιδράσουν, καθώς μέσα στις γενικότερες πολιτικές εξελίξεις, αδυνατούν να κατανοήσουν τι είναι αυτό που σήμερα πραγματικά διαχωρίζει την Αριστερά από τη Δεξιά. 

Άρα, το σημαντικό είναι να αναδομήσουμε την κοινωνική ζωή, θέτοντας τέρμα στην κυριαρχία της οικονομίας πάνω στην κοινωνία. Η αντιμετώπιση της κρίσης οφείλει να γεννήσει νέες μορφές οργάνωσης, διαπαιδαγώγησης, διακυβέρνησης. Λαμβάνοντας υπόψη τη φύση και το νόημα των γεγονότων που μας οδήγησαν στη κρίση, η λύσεις θα προκύψουν από τη σύνδεση της ανάλυσης με μια προοπτική θεσμικών μεταβολών στην οργάνωση της κοινωνικής ζωής.

Η Δημοκρατία πρέπει να αντιληφθεί ότι η κρίση, ή θα γεννήσει ένα νέο τύπο κοινωνίας μέσα από δραστικές θεσμικές παρεμβάσεις, ή θα ευνοήσει με την ανοχή της, την επέμβαση αυταρχικών καθεστώτων, με φορέα αυτούς που παραδοσιακά εμπορεύονται πολιτικά για δικό τους όφελος, την εξαθλίωση, την αγανάκτηση, την κοινωνική απαξίωση, όλων όσων η οικονομία θέτει στο περιθώριο. 

Σήμερα η σύγκρουση που έπεται, δεν αναφέρεται ανάμεσα στις κοινωνικές τάξεις, αλλά ανάμεσα στο σύνολο της κοινωνίας απέναντι στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Η παρέμβαση των μεγάλων βιομηχανικών κρατών στην χρηματοπιστωτική κρίση, είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση του δημοσίου ελλείμματος και χρέους, με συνέπεια να περιοριστούν δραστικά οι δαπάνες του κράτους σε τομείς όπως η παιδεία, η υγεία, η ασφάλιση, η πρόνοια. Η παγκοσμιοποίηση τοποθέτησε την οικονομία σε ένα επίπεδο, όπου κανένας κοινωνικός ή πολιτικός έλεγχος, δεν είναι σήμερα εφικτός.

Συνεπώς οι προοπτικές για την αντιμετώπιση της κρίσης, περιορίζονται δραστικά σε δύο συγκεκριμένες εκδοχές: a) Στην απόλυτη (αυτό)καταστροφή και b) Στην ανοικοδόμηση της κοινωνικής ζωής με τρόπο που οι θεσμοί να σέβονται και να υπερασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα ενάντια στη βία της παγκόσμιας οικονομίας. Η μόνη θετική αντιμετώπιση της κρίσης είναι αυτή που υπερβαίνει την οικονομία. 

Οι ιθύνοντες της οικονομίας, οφείλουν στο μέλλον να λαμβάνουν υπόψη τις αντιδράσεις και τα συμφέροντα των πολιτών. Αυτή τη στιγμή δεν έχουμε να επιλέξουμε ανάμεσα στο παρόν και στο παρελθόν, αλλά ανάμεσα σε μια σειρά από συμπεράσματα που προκύπτουν από την αξιολόγηση της κρίσης και που οδηγούν, ή σε ένα σχέδιο νέων κοινωνικών σχέσεων, ή σε μια ολοκληρωτική καταστροφή.

Ένα ζήτημα ηθικής έρχεται αντιμέτωπο με ένα ζήτημα οικονομίας. Ή θα ξαναδώσουμε πνοή σε έναν ανθρωπισμό που σέβεται το δικαίωμα στην ύπαρξη της κοινωνικής και πολιτισμικής ταυτότητας, ή θα συνεχίσουμε να παρατηρούμε τη μετατροπή της ανθρώπινης υπόστασης σε εμπορεύματα, μηχανές, αριθμούς.

Εν ολίγοις, καλούμαστε να επιλέξουμε ανάμεσα στην αρμονική συμβίωση μέσα από την αναδιατύπωση κοινών αξιών σε όλα τα επίπεδα, ή στην ολοκληρωτική κυριαρχία της οικονομικής βίας και στην αποσύνθεση της δημοκρατίας.

Στη χώρα μας, το αποτέλεσμα των εκλογών στις 20 του Σεπτέμβρη, φαίνεται πως δύσκολα θα οδηγήσει στη δημιουργία μιας κυβέρνησης σταθερής προοπτικής. Η επικράτηση όμως ήρεμου κλίματος και η αποφυγή άσκοπων, διαδοχικών, εκλογικών αναμετρήσεων, είναι εφικτή.

Η υπηρεσιακή κυβέρνηση απαρτίζεται από πρόσωπα ευρύτερης αποδοχής, κάποια εκ’ των οποίων θεωρούνται και διακεκριμένες προσωπικότητες. Αυτή η υπηρεσιακή κυβέρνηση, με ελάχιστες αν κριθεί απαραίτητο προσθήκες, θα μπορούσε να μετατραπεί σε κυβέρνηση εθνικής ενότητας – ειδικού σκοπού, απολαμβάνοντας τη στήριξη της νέας βουλής, ώστε να αποτραπεί η ακυβερνησία και η αβεβαιότητα.

Σε συμφωνία με τους εταίρους, θα μπορούσε να προχωρήσει στην εφαρμογή των απαραίτητων θεσμικών αλλαγών, ώστε το πλαίσιο που διέπει τη σχέση οικονομίας και κοινωνίας να αναδιατυπωθεί, προς όφελος του πολίτη και της δημοκρατίας.

Έτσι προκύπτει και η δυνατότητα για την πρώτη πρακτική εφαρμογή του μετασχηματισμού που είναι απαραίτητος να συμβεί και σε επίπεδο Ε.Ε., δεδομένου ότι προϋπόθεση για την επιβίωση της Ευρώπης, αποτελεί, η δραστική παρέμβαση στην αρχιτεκτονική δομή της.